سوزن خشک چیست؟

سوزن خشک (dry needling) شکل غربی “طب سوزنی” است و این نوع روش درمان دارای نام های مختلفی است. سوزن خشک متداول ترین نام است.

درمان با طب سوزنی بر اساس طب سنتی چینی انجام می گیرد.

شکل مدرن از این طب یعنی سوزن خشک بر اساس مطالعات علمی نوروآناتومی پیشرفته و تحقیقات گسترده بر روی سیستم اعصاب و سیستم اسکلتی –عضلانی  در غرب ایجاد شده است.

سوزن خشک در فیزیوتراپی شامل استفاده از یک سوزن به عنوان یک عامل فیزیکی به منظور ایجاد تحریک مکانیکی با هدف غیر فعال کردن نقاط ماشه‌ای می‌باشد.

برای درمان دردهای اسکلتی عضلانی استفاده می‌شود که باعث کاهش درد، افزایش دامنه حرکتی و بهبود کیفیت زندگی می‌شود سوزن خشک در فیزیوتراپی برای ناحیه‌ای از عضله استفاده می‌شود که دچار اختلال حرکتی[۱] (مثل نقاط ماشه ای) شده‌باشد.

این پروسه درمانی تلاش می‌کند که تنشن عضله را کاهش داده، عملکرد نرمال عضله را بازگرداند و درد را از بین ببرد

سوزن خشک چیست به همراه فواید و عوارض

تفاوت بین طب سوزنی و سوزن خشک

هدف و فلسفه ای که پشت  روش درمانی سوزن خشک وجود دارد، بر اساس تئوری های باستانی و یا اصول طب سنتی چینی نیست.

به کارگیری روش مدرن سوزن خشک (dry needling) توسط متخصص طب سوزنی بر اساس مطالعات نوروآناتومی غربی و تحقیقات علمی مدرن بر روی سیستم عصبی و سیستم اسکلتی-عضلانی می باشد.

به هر حال، در هر دو روش طب سوزنی و سوزن خشک (dry needling) از وسیله ی یکسانی استفاده می شود؛ یک سوزن جامد باریک.

تسکین درد با سوزن خشک

۱- فرو کردن سوزن خشک در نقاط ماشه ای عضلات با ایجاد اختلال در موتورهای عضله، موجب شل شدن آن ها می شود.

۲- با ایجاد برش های خیلی کوچک توسط فرو کردن سوزن در اندام، در بافتی که دچار اختلال و درد است، یک پاسخ درمانی محلی ایجاد می شود که در نتیجه از طریق روند بهبودی طبیعی، عملکرد طبیعی خود را به دست می اورد.

۳- استفاده از سوزن خشک (dry needling) موجب تحریک مسیرهای عصبی می شود، که با ایجاد اختلال در رسیدن پیام های درد به سیستم عصبی مرکزی، موجب توقف درد می شود. فرآیند کنترل درد به صورت زیر است:

•  سرکوب اپیوئیدها در سطح نخاع.
•  نظریه ی کنترل دروازه ی درد.
• فعال سازی نوروترانسمیترها در سیستم عصبی مرکزی، که در یک سیستم مهار کننده ی درد شرکت می کنند و این پاسخ  توروترانسمیترها به کاهش درد در سایر نواحی بدن کمک می کند.

۴- Dry needling (سوزن خشک)، از طریق آزاد سازی برادی کینین، ماده ی P، و سایر پروتئین ها و نوروترانسمیترهای بدن،  یک پاسخ شیمیایی محلی ایجاد می کند که موجب مسدود شدن مسیر انتقال پیام های درد می شود.

در طب سوزنی، متخصص سوزن‌های استریل بسیار ظریفی را در نقطه‌های خاصی در امتداد مریدین‌ها فرو می‌کند و سپس سوزن‌ها را برای تحریک چی (جریان انرژی) اندکی دستکاری می‌کند که این کار موجب بروز احساس درد سنگین و خفیفی می‌شود که اگر بیمار از قبل در مورد آن آگاهی نداشته باشد اندکی برایش عجیب خواهد بود! هدف متخصص طب سوزنی برانگیختن همین واکنش است، چون چنین واکنشی با فعال کردن فشار روی نقاط مشخص تسکین درد را موجب می‌شود. فعال کردن بعضی نقاط آسان‌تر و تأثیر آنها در آرام کردن درد قوی‌تر است.

متخصص طب سوزنی برای درمان درد پشت و کمر معمولاً بر روی نقاط واقع در محل درد یا نقاط اصلی روی دو سمت کمر، حتی در صورت درد یک طرف، متمرکز می‌شود. نقاط انتهایی یا دیستال نقاطی هستند که در محل درد قرار ندارند، اما پرداختن به آنها برای درمان مشکل مفید دانسته می‌شود. این نقاط نیز معمولاً در کف پا یا پایین پا قرار دارد. همچنین متخصص سوزن را، صرف نظر از محل خاص درد، در شماری از نقاطی فرو می‌کند که معمولاً به درمان آسیب دیدگی‌های تاندون‌ها و عضلات، درد استخوان و مفصل یا مشکلات مربوط به رباط‌ها کمک می‌کند.

طول مدت و زمان‌ بندی جلسه‌های درمان

یک جلسه‌ طب سوزنی معمولاً 20 تا 30 دقیقه طول می‌کشد و در طول این مدت سوزن‌ها در جای خود باقی می‌ماند. بر اساس ارزیابی‌های اولیه ممکن است سوزن‌ها مدت کوتاهی درون بدن باقی بماند، و به تدریج همگام با آشنا شدن بیمار با فرایند درمان زمان هر جلسه و تعداد سوزن‌های مورد استفاده افزایش یابد.

تأثیر طب سوزنی تراکمی است، بنابراین درمان گاهی به چند جلسه، معمولاً 6 تا 8 جلسه، نیاز دارد. تسکین درد به موازات پیشرفت درمان بیشتر می‌شود، البته سرعت واکنش نشان دادن بیماران با یکدیگر متفاوت است. برای مثال واکنش نشان دادن عارضه‌های مزمن غالباً زمان بیشتری می‌برد و گاهی اوقات حتی عارضه در ابتدای درمان تشدید می‌شود، اما طب سوزنی معمولاً حتی برای این عارضه‌ها نیز پس از گذر از مرحله اولیه ناراحتی مفید خواهد بود.

اثرات جانبی، عوارض و دلایل عدم انجام طب سوزنی

تاکنون اثرات جانبی بسیار اندکی برای طب سوزنی گزارش شده است و همین عوارض انگشت‌شمار، مانند سرگیجه یا کبودی جزیی اطراف محل‌های فرو کردن سوزن، نیز معمولاً ملایم است و به خودی خود برطرف می‌شود. اگرچه برای طب سوزنی نیز مانند هر روش درمانی دیگری شرایط خاصی وجود دارد که بهتر است طب سوزنی تحت آن شرایط خاص مورد استفاده قرار نگیرد. توصیه می‌شود افراد مبتلا به حساسیت به فلز یا هموفیلی به هیچ عنوان به طب سوزنی روی نیاورند و طب سوزنی بیماران دارای پیس میکر یا ضربان‌ساز نیز با احتیاط انجام شود.